“Ε, και δεν τον κυνηγάμε να τον πιάσουμε”
“Τώρα, αυτός είναι στο διάστημα”
“Ε, και δεν έχουμε άλλον πύραυλο”
“Έχομε, τον Πρωτότυπο, αλλά του λείπουν ορισμένα όργανα”
“Ε, και δεν του βάζουμε εμείς;”
“Τι όργανα έχετε εσείς”
“Απ' όλα. Κιθάρες, μπουζούκια, βιολιά...”
Κάπως έτσι έμεινε στο μυαλό (και την ψυχή μας) ο Ευγένιος Σπαθάρης, που έφυγε από κοντά μας σε ηλικία 85 ετών. Δεν ξέρουμε αν εκεί που πήγε τον περίμεναν ο Καραγκιόζης, ο Χατζηαβάτης, ο Σιορ Διονύσιος, ο Πασάς, ο Μπαρμπα Γιώργος, ο Βεληγκέκας, το Κολητήρι, ο Μορφονιός, ο Σταύρακας, ο Βίζος Λα βίζος και οι άλλοι ήρωες τους οποίους ζωντάνεψε στο θέατρο σκιών, πάνω από μισό αιώνα. Μάλλον τους άφησε πίσω, να συνεχίζουν τις περιπέτειές τους.
Γιατί ο Σπαθάρης, άξιος συνεχιστής της παράδοσης που άφησε ο πατέρας του Σωτήρης, στις φιγούρες του μπερντέ, έβαλε φωνή, σάρκα και οστά, κάνοντας τους πιτσιρικάδες, αλλά και τους μεγαλύτερους να κοιτάνε, από περιέργεια, αν πράγματι πίσω από το σεντόνι, ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Καραγκιόζης να ... συζητούν:
“Είμαι ο Αλέξανδρος ο Μακεδών”
“Βρε τον Αλέκο με τα κυδώνια!”
Διαβολικό χιούμορ και φαντασία
Το διαβολικό χιούμορ του Σπαθάρη δεν είχε τελειωμό. Συνήθως τα ...καραγκιοζιλίκια τα πλήρωνε ο έρημος ο Χατζηαβάτης, όπως τότε που αποφάσισαν να κουβαλήσουν τον “κατηραμένο οφι”. Μπροστά ο Χατζηαβάτης, πίσω ο Καραγκιόζης.
“Βρε συ, είναι πολύ βαρύ. Αμάν! Πάνω του καθόσουν τόση ώρα και με έπιασε η μέση μου;”ρωτάει στο τέλος, αποκαμωμένος ο Χατζηαβάτης. Ο Καραγκιόζης απαντάει μεγαλοφώνως: “Πάνω του καθόμουν τόση ώρα;”
Τα δισκάκια των 45 στροφών, ηχογραφημένα στην Κολούμπια το 1962, που στις αρχές της δεκαετίας του 70 κυκλοφόρησαν ευρέως (και έγιναν ανάρπαστα) και τα μαθαίναμε απέξω κι ανακατωτά, τα έφερνε περιχαρής ο πατέρας. Ξυπνούσαν κι οι δικές του παιδικές μνήμες, τις μετέφερε σε μας, ώστε να κάνουμε κι εμείς το ίδιο στα παιδιά μας.
|
Εντάξει,
το παραδέχομαι. Στην εποχή του x-box, του play station, του DS και του
PSP, είναι λίγο δύσκολο οι πιτσιρικάδες να συγκινηθούν από τις φιγούρες
του Καραγκιόζη. Ή μήπως όχι; Η αλήθεια είναι ότι οι παραστάσεις
Καραγκιόζη σπανίζουν πλέον, αλλά όσοι έχουμε βρεθεί, έστω και σε μία,
ξέρουμε ότι ένα “ουίτ, θέλω τη μαμά μου” του Μορφονιού, ή δυο σφαλιάρες
του Μπαρμπα-Γιώργου, ξεσηκώνουν την πιτσιρικαρία περισσότερο από
οποιονδήποτε Μάριο Σόνικ ή Πόκεμον... Πολύ πριν απ' αυτά, όμως, ο Σπαθάρης είχε στείλει τον Καραγκιόζη στο διάστημα να βλέπει εξωγήινους να φωνάζουν “σταπρί σταπρόνια” κι εκείνον να απαντάει: “Κάποιος μαγειρεύει Μακαρόνια”!
Αν ο Γκοσινί και ο Ουρντεζό απογείωσαν το γαλλικό χιούμορ με τις ιστορίες του Αστερίξ, μια αντίστοιχη σύγκριση για τον Σπαθάρη και την επιρροή του στο θέατρο σκιών και τον Καραγκιόζη δεν είναι καθόλου αδόκιμη.
Eίναι που ονειρεύομαι...
Κορυφαία μορφή μιας τέχνης, ένας λαϊκός καλλιτέχνης πολύ μεγάλου βεληνεκούς με πολυσχιδείς δραστηριότητες. Από το 1973 όταν εμφανίστηκε με τον Διονύση Σαββόπουλο στο Κύτταρο (“κείνο που με τρώει, κείνο που με σώζει”) μέχρι το 2001 στον “Πλούτο” του Αριστοφάνη, όπου ο Μίμης Κουγιουμτζής τον επέλεξε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης, ο Σπαθάρης ήξερε να εκπλήσσει και να γνωρίζει το χειροκρότημα. Το πέρασμά του από τον κινηματογράφο ήταν εξίσου επιτυχημένος.
Δεν ήταν, άλλωστε, ένας απλός καραγκιοζοπαίκτης που αγαπήθηκε όσο κανένας άλλος. Σκηνογράφος και ζωγράφος (με 50 ατομικές εκθέσεις) από το 1942 όταν ξεκίνησε να παίζει καραγκιόζη (και αφού γύρισε ολόκληρο τον κόσμο) μπορούσε να κάνει δεκάδες πράγματα μαζί και να γνωρίζει μεγάλη επιτυχία.
Ηθοποιός και τραγουδιστής, με τεράστια γκάμα, ήξερε καλύτερα από κάθε άλλον το “λαϊκό αισθητήριο” το γνήσιο καλαμπούρι και τα...μυστικά του Καραγκιόζη, που δικαιολογούμενος γιατί άρπαξε τα δίφραγκα εξομολογείται: “Μου είπε, πάρε με κύριε γιατί βρέχει. Ε, τον λυπήθηκα τον δίφραγκο και τον πήρα”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου